МОТУРИДИЙ УЛАМОЛАРИНИНГ КАЛОМ ИЛМИ РИВОЖИГА ҚЎШГАН ҲИССАСИ
PDF | YUKLASH (11.11 mb)
Maqola mualliflari
Akhmadkhan ALIMOV
Imam Maturidi International Scientific Research Center
Researcher
.
ahmatkhon@mail.ru
Maqola haqida
Maqolaning asl tili : Uzbek
1 - Til:
Uzbek
Maqola nomi
МОТУРИДИЙ УЛАМОЛАРИНИНГ КАЛОМ ИЛМИ РИВОЖИГА ҚЎШГАН ҲИССАСИ
Kalit so'zlar
#ҳанафий #Мотуридий #калом #ақида #мактаб #таълимот #йўналиш #Абу #Мансур #Мотуридий #уламолари.
Maqola annotatsiyasi
Хуросоннинг Балх ва Рай шаҳарлари орқали ҳанафий таълимоти Мовароуннаҳрда ҳам ёйилиб, Хуросон шаҳарларидагидек жадаллик билан ривожланиб борган. Абу Ҳанифанинг Абу Муқотил Ҳафс ибн Салм (Суҳайл) Фаззорий Самарқандий, Наср ибн Абу Абдилмалик Атоқий, Шариқ ибн Абу Муқотил, Маъруф ибн Ҳасан, Юнус ибн Сабиҳ, Исҳоқ ибн Иброҳим Ҳанзалий каби шогирдларининг сайъ- ҳаракатлари туфайли бу ердаги шаҳарлар, айниқса, Самарқанд ва Бухоро ҳанафий таълимотининг кенг ривожланишидаги марказларга айланган. Абу Ҳанифанинг шогирдлари бошлаб берган таълим жараёнлари ва қозилик вазифалари Самарқандда узоқ йиллар давом этди. 150/767 ва 300/912 йиллар орасидаги бир ярим асрлик даврда бу ерда муҳим жараёнлар содир бўлди ва натижада ўлкада “Самарқанд мактаби” каби мактаблар вужудга келди. Айниқса, аббосийларнинг давлат сиёсати сифатида қувватланган ҳанафийлик таълимоти олимларига турли шаҳарлардаги каби Самарқандда ҳам қозилик лавозимлари берилди. Бу жараёнлар Самарқандда ҳанафийликнинг кенг ёйилишига омил бўлди. Жузжония мактаби вакили Абу Мансур Мотуридий яшаган даврга келиб (IX асрнинг охири – X асрнинг биринчи ярми) Мовароуннаҳрда тўғри йўлдан адашган турли гуруҳ ва фирқалар кўпайиб, уларнинг аксарияти имон-эътиқод масалалари бўйича баҳсу мунозаралар туфайли вужудга келган эди. Мана шундай мураккаб шароитда аллома Абу Мансур Мотуридий уларнинг нотўғри фикрларига асосли раддиялар берди. У ҳанафий мазҳаби асосчиси Абу Ҳанифанинг (699–767) таълимотига суянган ҳолда ўзига хос калом мактабини яратди. У асос солган мотуридийлик таълимоти кейинчалик Самарқанд калом мактаби доирасидан чиқиб, бутун ислом оламига тарқалиб, суннийликдаги икки йирик мактабнинг бири (бошқаси – ашъария) сифатида танилди.
2 - Til:
English
Maqola nomi
THE CONTRIBUTION OF MATURIDI SCHOLARS TO THE DEVELOPMENT OF THE SCIENCE OF THE KALAM
Kalit so'zlar
#hanafi #Maturidi #kalam #creed #School #teaching #direction #Abu #Mansur #scholars #of #Maturidiyya
Maqola annotatsiyasi
Through the cities of Balkh and Ray of Khurasan, the Hanafi teachings spread in Mawarannahr and developed as rapidly as in the cities of Khurasan. Thanks to the efforts of Abu Hanifa’s students, such as Abu Muqatil Hafs ibn Salm (Suhail) Fazzari Samarkandi, Nasr ibn Abu Abdulmalik Ataqi, Shariq ibn Abu Muqatil, Ma’ruf ibn Hasan, Yunus ibn Sabih, Ishaq ibn Ibrahim Hanzali, the cities here, especially Samarkand and Bukhara became a center for the wide development of Hanafi teachings. The educational processes and judicial duties initiated by Abu Hanifa’s students continued for many years in Samarkand. During the one and a half century period between 150/767 and 300/912 years, important processes took place here, and as a result, schools such as the “Samarkand School” were established in the country. In particular, scholars of the Hanafi doctrine, which was strengthened as a state policy of the Abbasids, were given the positions of governors in Samarkand as well as in various cities. These processes contributed to the wide spread of Hanafism in Samarkand. By the time of the life of Abu Mansur Maturidi, a representative of the Juzjaniyya school (end of the 9th century - first half of the 10th century), various groups and factions that had lost the right path increased in Mawarannahr, and most of them arose due to disputes and debates on matters of faith. In such a complicated situation, Abu Mansur Maturidi gave reasonable refutations to their wrong ideas. He created his own school of kalam based on the teachings of Abu Hanifa (699-767), the founder of the Hanafi sect. The doctrine of Maturidiyya, which he founded, later left the framework of the Samarkand kalam school and spread throughout the Islamic world, becoming known as one of the two major schools of Sunnism (the other is Ash’ariyya).
3 - Til:
Rus
Maqola nomi
ВКЛАД УЧЕНЫХ МАТУРИДИ В РАЗВИТИЕ НАУКИ О КАЛАМЕ
Kalit so'zlar
#ханафиты #матуридиты #калам #вероучение #школа #учение #направление #Абу #Мансур #Матуриди #ученые #Матуриди
Maqola annotatsiyasi
.png)
